Skip to main content

Madaxweynihii Hore ee Dalka Burkiino Faaso ayaa lagu xukumay Xabsi Daain Kadib markii lagu Helay inuu Khaarijiyay Madaxweynihii ka horeeyay Thomas Sankara

 Boorama Cable - Maxkamad ku taalla dalka Burkina Faso ayaa xukun xabsi daa’in ah ku xukuntay madaxweynihii hore ee dalkaas Blaise Compaore, kaddib markii lagu helay inuu dilay hoggaamiyihii ka horreeyay ee Thomas Sankara.



Xukunka oo si weyn loo sugayey ayaa soo afjaray mudo lix bilood oo dacwad ah oo ku saabsan dilkii Sankara, kaasoo lagu dilay afgambi uu hoggaaminayey saaxiibkii  Compaoré 15-kii October, 1987-kii.


Dacwad oogayaasha militariga Burkina Faso  ayaa codsaday 30 sano oo xarig ah in lagu fuliyo Compaore, kaasoo lala maxkamadeeyay 13 kale.


Sidoo kale labo eedeysane oo kale ayaa lagu xukumay xabsi daa’in. Waxay yihiin Gilbert Diendéré, mid ka mid ah hogaamiyaasha 1987 putsch iyo hogaamiyaha afgambiga 2015, iyo sidoo kale Hyacinthe Kafando, hogaamiyaha ilaalada Compaoré wakhtigaas.


Compaore, ayaa  2014-kii, u qaxay dalka ay jaarka yihiin ee Ivory Coast kadib markii kacdoon xilk lagaga tuuray halkaasna oo uu ka qaatay dhalashada dalkaasi Ivory Coast. .

Maxkamadda ciidamada qalabka sida ee kiiskan guddoomineysay ayaa ku xukuntay xabsi u dhaxeeya saddex illaa 20 sano ilaa 8 eedeysane halka saddex kale oo eedeysanayaal ah lagu sii daayay.


Hogaamiyihii Pan-African-ka ee xukunka qabtay 1983-kii, Sankara waxaa lagu dilay 37 jir isaga iyo 12 sarkaal oo kale oo dowladda ah. Compaoré waxa uu noqday ku-xigeenkiisa, isaga oo xukumayay ilaa 2014 xilka laga qaaday.


Xukunka Maanta oo Arbaco ah la fuliyay ayaa noqonaya  talaabo Guul ah  oo ku saabsan kiiska Dilka Madaxweyne hore  Sankara  taasoo shacabka dalka gudihiisa iyo dibadiisaba si wayn u sugayeen


Xataa geeridiisii ​​35 sano ka hor, Sankara waxa uu caan ka ahaa Galbeedka Afrika oo dhan, dib u habayntiisii ​​iyo khudbadihii hantiwadaaga. Maanta, weli dadka qaarkiis waxay u yaqaanaan "African Che Guevara", isaga oo tixraacaya kacaankii Marxist iyo mid ka mid ah astaamaha Kacaanka Kuuba.


Intii uu madaxweynaha ahaa, waxa uu sidoo kale si gaar ah u baddalay magacii gumaystihii hore ee Faransiiska ee Upper Volta una beddelay Burkina Faso, oo macnaheedu yahay "Dhulka kuwa qumman".


Xigasho Aljazeera 

Labels:

Comments

Post a Comment

Fadlan Fikirkaaga ka dhiibo hadii aad ku xidhan tahay wararka iyo macluumaadka aanu halkan idinkula wadaagno noona reeb wixii talo iyo tusaale ah

Popular posts from this blog

Madaxweyne ku xigeen Saylici oo Madaxtooyada ku Qaabilay Wariyayaal Ree Borama ah

 Madaxwayne Ku Xigeenka JSL Oo Madaxtooyada Ku Qaabilay Wafdi Suxufiyiin Reer Awdal Ah Madaxwayne ku xigeenka Jamhuuriyada Somaliland Eng. Cabdiraxmaan Cabdilaahi Ismaaciil Saylici ayaa maanta xafiiskiisa ku qaabilay wafdi ka socday suxufiyiinta gobolka Awdal oo maalmahii u dambeeyay hawlo shaqo u joogay magaalada Hargaysa. Wafdigan suxufiyiinta ah oo uu hogaaminayay Musharaxa Jagada Gudoomiye-nimo ee ururka Suxufiyiinta Somaliland ee Solja Eng. Maxamed Xasan Ismaaiil Sharbi-yare oo ay weheliyaan suxufi Maxamed Nuur Muuse Bilibili & Suxufiyad Fadxiya Yaasiin Buuni ayaa lagu qaabilay hab-maamuus uu maqaamkiisu aad u sareeyay. Kulankan oo ahaa mid albaabadu u xidhan yihiin ayaa markii uu soo dhamaaday waxa warbaahinta uga waramay Suxufi & Musharax Eng. Maxamed Xasan Ismaaciil Sharbi-yare waxana uu hoosta ka xariiqay in uu ahaa kulan midho dhal ah. “Aad ayaan Madaxwayne ku xigeenka Jamhuuriyada Somaliland Eng. Cabdiraxmaan Cabdilaahi Ismaaciil Saylici uga mahadcelinaynaa sida ...
Post a Comment
Read more

Gadabuursigu ma Soomaali baa, Mise Oromo? Qore Rabiile Xaaji Abiib

  Gadabuursigu ma Soomaali baa, Mise Oromo? Magaca Gadabuursi, waxa inta badan la yidhaa waa naanaysta "Ilma Siciid", sida aan ka akhriyay Buugga taariikhda Gadabuursiga ee uu qoray Cabdiraxmaan Qaadi (AHUN). Qoomiyada Oromadu waxa ay leeyihiin fasiraad dheer oo qodobkan la xidhiidha. magaca Gadabuursi waxa ay si toos ah u la xidhiidhiyaan nidaamka maamul ee dhaqanka Oromada (Gada System). Waa nidaam dimuqraadi ah oo ay dadku soo doortaan Gandaha Dhaqan oo ah xeerbeegtida bulshada oo uu madax ka yahay (Abaa-gadhe), golaha Difaaca oo ah hogaanka ciiidanka oo u madax ka yahay (Abaan-Duulle) iyo Golaha Sahanka iyo Xidigiska oo madax ka yahay (Abàan waare). Nidaamkan GADA ayay ku tilmaamaan in uu ahaa nidaam gadabuursiga la gu majeeran jiray, magaca Gadabuursi na uu kala jabo laba qaybood oo kala ah Gada oo ah "Nidaam" iyo "Biirsi" oo ah hadhaadigii. Macnuhu waa hadhaagii Nidaamka. Siday ku timid? Inkasta oo aanay dhacdadani si cad u gu dhignayn Buugga furash...
Post a Comment
Read more

Siyaasigii ugu saamaynta badnaa waayahan Somaliland ay Jirto oo Wasiir looga Magacaabay Xukuumada Muuse biixi

Siyaasigii ugu saamaynta badnaa waayahan Somaliland ay Jirto oo Wasiir looga Magacaabay Xukuumada Muuse biixi  Abdinasir Muhumed Hassan Buuni Waa siyaasi Qunyar socod ah kaasi oo la soo dabaashay Marxalado siyaasadeed oo kolba dhinac isku rogayay Mar uu Mucaarad ahaa iyo Hada oo uu ka mid yahay Bahda Xukuumada Somaliland Kuwooga aadka isha loogu hayo Marka ay taagan tahay ka hadalka dhanka Warbaahinta  Abdinasir Buuni oo Markii u danbeysay ahaa Afhayeenka Xisbiga Talada haya ee Kulmiye ayaa magacaabistiisu waxa ay sabab u ahayd inuu markiiba caan ka noqdo deegaanada somaliland iyo guud ahaanba marxalada siyaasadeed ee isbadbadalka badnayd  Difaacida Xukuumada Somaliland ayuu hadh iyo habeenba u taagnaa waxayna arintaasi meesha ka saartay in Gabi ahaanba dhaliisha xisbiyada Mucaaradka Somaliland iyagoona Ninkaasi ku tilmaameen inuu ku yahay Laf dhuun gashay oo meel loo dhaafi karaaba jirin Xaalku waxa uu Gaadhay Buuni iyo Mucaaradka inay iskugu soo hadhaan Fagaaraha ka had...
Post a Comment
Read more